Een huis kopen
Eindelijk heb je je droomhuis gevonden. Wat nu? De wet stelt dat er bij particulieren voor een woning een schriftelijke koopovereenkomst moet zijn. De koopovereenkomst kan opgesteld worden door de makelaar of door de notaris.
Nadat de koopovereenkomst door koper en verkoper is ondertekend zal de makelaar deze doorsturen naar de notaris. Het is gebruikelijk dat de koper de notaris kiest, als koper betaal je tenslotte ook de notaris (kosten koper). Ook al kiest de koper de notaris, de notaris dient zich wel onpartijdig op te stellen en dus de belangen van koper en verkoper te behartigen.
Als koper heb je nog de mogelijkheid de koop ongedaan te maken, je hebt namelijk een bedenktijd van 3 dagen. Deze bedenktijd gaat in op de dag nadat de koper een afschrift van de koopovereenkomst heeft ontvangen en eindigt om 24.00 uur op de derde dag. Als sprake is van feestdagen of een weekend dan is de bedenktijd langer. Het inroepen van de bedenktijd moet dus schriftelijk plaatsvinden binnen deze 3 dagen.
Het is mogelijk andere ontbindingsgronden te laten opnemen in het koopcontract, bijvoorbeeld als de financiering bij de bank niet rondkomt. Ook kun je denken aan een voorbehoud met betrekking tot de bouwkundige keuring of een toestemming tot ingebruikname bij een appartement.
Als je als koper de ontbindingsgronden niet of niet tijdig inroept dan is de koop definitief gesloten en zal de notaris de akte van levering opmaken. Deze akte van levering wordt op de transportdatum door verkoper en koper ondertekend. Vaak gaat een koper voor de aankoop van het huis een financiering aan en wordt nadat de akte van levering getekend is, de hypotheekakte ondertekend. De beiden akten worden daarna door de notaris ingediend bij het Kadaster zodat de eigendom van het huis overgaat. Naast de akten maakt de notaris ook de nota van afrekening op voor de verkoper en koper. De verkoper ziet op deze nota van afrekening de koopsom verminderd met bijvoorbeeld de aflossing van de hypotheek en de courtage van de makelaar. De koper ziet op de nota van afrekening de koopsom en de ontvangst van de hypotheekgelden.
De notaris zorgt na verwerking bij het Kadaster voor de uitbetaling van de gelden, meestal is dit de eerste of tweede werkdag na passeren.

Een hypotheek afsluiten
Meestal sluit je een hypotheek af als je een huis koopt. Je kunt ook tussentijds de hypotheek oversluiten en onderbrengen bij een andere bank.
Wat doet de notaris in zo'n situatie?
De notaris vraagt bij de huidige bank een aflosnota op. Hieruit blijkt wat de restant schuld is die moet worden afgelost. Een groot aantal banken houdt een opzegtermijn aan, de notaris kan je hierover informeren. Daarnaast vraagt de notaris bij de nieuwe bank de hypotheekstukken op. Aan de hand van de hypotheekstukken wordt de hypotheekakte opgemaakt. Ook vraagt de notaris de nieuwe bank het geld uit de hypotheek te storten op de rekening van de notaris. Zodra de hypotheekakte is ondertekend wordt de akte bij het Kadaster ingediend.

Op de eerste of tweede werkdag na verwerking bij het Kadaster zal de aflossing bij de bank plaatsvinden.

Erfpacht
Wat is erfpacht? Erfpacht is een zakelijk recht waarbij vaak de gemeente eigenaar is van de grond en de erfpachter de grond gebruikt maar daarnaast eigenaar is van het gebouw dat op de grond is gesticht. Voor de erfpacht betaalt de erfpachter aan de eigenaar een vergoeding, de canon. In de praktijk komt het overigens vaak voor dat de canon in een keer voor de gehele looptijd van de erfpacht wordt afgekocht.
Een erfpachtrecht kan tijdelijk of eeuwigdurend zijn. Is de erfpacht tijdelijk uitgegeven dan zal er daarna een heruitgifte in erfpacht plaatsvinden waarbij de erfpacht eeuwigdurend wordt gevestigd. Bij een heruitgifte in erfpacht is de notaris betrokken.
Bij een woning moet bij een heruitgifte in erfpacht ook de hypotheek die op de woning rust opnieuw worden gevestigd. De notaris neemt dan contact op met de bank om dat te regelen.
Bij een appartement is toestemming van de bank voldoende. Ook hiervoor zal de notaris contact opnemen met de bank.
Soms is het zelfs mogelijk om als erfpachter de grond te kopen (levering bloot eigendom). Als de gemeente hiertoe besluit dan speelt de notaris ook weer een rol. De notaris passeert de akte levering bloot eigendom. Net als bij de heruitgifte van een woning moet ook bij een levering bloot eigendom de hypotheek opnieuw gevestigd worden.

Splitsing in appartementsrechten
Door een splitsing in appartementsrechten ontstaan er afzonderlijke woningen die je vervolgens kan verkopen. Soms moet een bestaande splitsing worden aangepast.
Dat klinkt heel simpel maar er zijn genoeg aandachtspunten. Waar moet je op letten?

Er moet soms een splitsingstekening gemaakt worden die aan bepaalde eisen moet voldoen
De eventuele splitsingstekening moet bij het kadaster worden ingediend en er wordt een complexaanduiding aangevraagd
De bank wordt geïnformeerd en bij een wijziging splitsing wordt toestemming gevraagd
Bij erfpacht moet er toestemming zijn van de gemeente
Soms is een splitsingsvergunning vereist
Het reglement wordt in de splitsingsakte opgenomen, daarbij moet goed worden gekeken naar de stemverhouding en de kosten en uiteraard naar de onderverdeling tussen privégedeelten en gemeenschappelijke gedeelten.